اختصاصی/ با شروع سال جدید شمسی، هر روز اتفاقات مهم سال گذشته را به صورت ماه‌به‌ماه بررسی کنیم و امروز نوبت «مهر ۱۴۰۲» است.

به گزارش سایت رسمی فوتبال برتر؛ تیم فوتبال پرسپولیس که بدون انجام مسابقه و به علت قهرمانی در لیگ برتر و جام حذفی فصل گذشته به عنوان قهرمان سوپرجام شناخته شده بود، دوشنبه ۱۷ مهر ۱۴۰۲، بعد از بازی با گل‌گهر سیرجان در هفته هفتم لیگ برتر، جام قهرمانی این تورنمنت را بالای سر برد.

این اتفاق پیش از این در سال ۱۳۹۸ هم برای پرسپولیس رخ داده بود. در آن سال سرنوشت دیدار سوپرجام با توجه به قهرمانی پرسپولیس در لیگ برتر و جام حذفی و همچنین عدم تعریف چنین شرایطی در آیین‌نامه مسابقات سازمان لیگ در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت. در همین راستا، اعضای هیات رئیسه سازمان لیگ تصمیم‌شان بر این شد که پرسپولیس را بدون برگزاری دیدار سوپرجام، قهرمان این رقابت اعلام کنند! سازمان لیگ فوتبال ایران هم مصوب کرد که در سال‌های آینده نیز در صورت قهرمانی یک تیم در لیگ برتر و جام حذفی، مسابقه سوپرجام برگزار نشود و تیمِ قهرمان در هر دو جام، به عنوان فاتح سوپرجام معرفی شود!

اما داستان وضع این قانون هم به نوبه خود جالب و البته کمی عجیب است. اعضای هیات رئیسه سازمان لیگ، در ابتدا به برگزاری دیدار سوپرجام بین پرسپولیس و نایب قهرمان جام حذفی فکر می‌کردند اما در پایان به این نتیجه رسیدند که چون رقابت‌های جام حذفی به صورت تک حذفی است و تیم‌ها پس از شکست در هر مرحله از دور رقابت‌ها کنار می‌روند، در نتیجه برگزاری دیدار بین پرسپولیس و نایب قهرمان جام حذفی موضوعیت خاصی ندارد!

در ادامه آنها برگزاری دیدار سوپرجام بین پرسپولیس و نایب قهرمان لیگ برتر را مورد بررسی قرار دادند اما در نهایت به این جمع‌بندی رسیدند که چون روال دیدار سوپرجام، برگزاری دیداری بین قهرمان لیگ و قهرمان جام حذفی است، پس برگزاری چنین دیداری بین قهرمان و نایب قهرمان لیگ برتر هم رسمیت ندارد.

با این حال یکی از انتقاداتی که به این تصمیم سازمان لیگ وارد است، نادیده گرفتن چنین شرایطی در لیگ‌های معتبر اروپایی است. در اغلب لیگ‌های معتبر اروپایی، در صورت مشترک بودن قهرمان جام حذفی و لیگ، قهرمان و نایب قهرمان لیگ، دیدار سوپرجام را برگزار می‌کنند و در تعدادی از این لیگ‌های معتبر هم، قهرمان لیگ با نایب قهرمان جام حذفی دیدار سوپرجام را برگزار می‌کند. از این رو کشورهای کمی وجود دارند که در صورت قهرمانی یک باشگاه در هر دو تورنمنت لیگ و جام حذفی، کاپ سوپرجام را به باشگاه فاتح دوگانه تقدیم کنند!

البته مسئولان سازمان لیگ عقیده دارند با توجه به تنوع قوانین سوپرجام در کشورهای مختلف، لزومی ندارد که آن‌ها همانند کشورهای دیگر عمل کنند و به همین خاطر تصمیم گرفتند در صورت قهرمانی یک تیم در لیگ برتر و جام حذفی، سوپرجام را بدون برگزاری دیداری به همان تیم اهدا کنند.

قصه سوپرجام و تاریخچه این رقابت‌ها در فوتبال ایران هم یک داستان طولانی نیست. این جام تا ۸ سال قبل جایش در ویترین فوتبال ایران خالی بود و فوتبالی‌ها که عمری با شور و حال، رقابت‌های سوپرکاپ اروپا و چندین لیگ معتبر اروپایی را دنبال می‌کردند؛ همیشه آرزو داشتند در کشور خودمان، تقابل بین قهرمان لیگ و جام حذفی را، همه ساله تماشا کنند. البته در تاریخچه سوپرجام ایران یک تک‌بازی دیده می‌شود که به سال ۱۳۸۴ و مصاف صباباتری با فولاد خوزستان در ورزشگاه نسبتا خالی شهید دستگردی تهران مربوط می‌شود. آن دیدار با نتیجه ۴ بر صفر به نفع تیم تهرانی تمام شد و صباباتری با «مجید جلالی»، نخستین قهرمان سوپرجام ایران لقب گرفت. «علی دایی» هم به اولین بازیکنی تبدیل شد که موفق می‌شود در سوپرجام بریس کند و ۲ گل به ثمر برساند. با این حال وقتی یک سال بعد استقلال قهرمان لیگ برتر شد و سپاهان قهرمان جام حذفی؛ همه، چیزی به نام سوپر جام را فراموش کردند و این رقابت برگزار نشد!

هرچند که بعد از یک سال وقفه، دور بعدی سوپرجام قرار بود در سال ۱۳۸۶ بین سایپا، قهرمان لیگ برتر و سپاهان قهرمان جام حذفی، برگزار شود اما به‌دلیل تغییر ورزشگاه بازی، سه روز قبل از مسابقه و انتقال این دیدار از ورزشگاه آزادی به ورزشگاه شهید درخشان رباط کریم - که به‌ دلیل آماده نبودن زمین ورزشگاه آزادی انجام گرفت – هر دو تیم این دیدار را تحریم کردند و بازی برگزار نشد!

بعد از این اتفاق، با عدم علاقه سازمان لیگ و فدراسیون فوتبال به برگزاری رقابت سوپرجام، چند تقابل خوب و حساس بین قهرمانان لیگ برتر و جام حذفی از دست رفت؛ از جمله این دیدارها می‌توان به بازی‌های پرسپولیس – استقلال در سال ۱۳۸۷، پرسپولیس – سپاهان در سال‌های ۱۳۸۸ و ۱۳۸۹ و استقلال – سپاهان در سال‌های ۱۳۹۰ و ۱۳۹۱ اشاره کرد.

با این حال سوپرجام در فوتبال ایران از سال ۱۳۹۵، بعد از یازده سال وقفه از سر گرفته شد و این بار قرعه به نام ذوب‌آهن و استقلال خوزستان افتاد که مقابل هم صف‌آرایی کنند؛ جایی که ذوبی‌ها با هدایت «یحیی گل‌محمدی» موفق شدند ۴ بر ۲ استقلال خوزستان را شکست دهند تا تازه‌ترین قهرمان این رقابت لقب بگیرند.

بعد از آن بازی، باشگاه پرسپولیس در فاصله بین سال‌های ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۹ چهار بار متوالی فاتح سوپرجام شد. سرخپوشان در سال ۱۳۹۶ با هدایت «برانکو ایوانکوویچ» نفت تهران را با نتیجه ۳ بر ۰ شکست دادند. در سال ۱۳۹۷ با غیبت استقلال در سوپرجام، بدون برگزاری بازی، برنده اعلام شدند. در سال ۱۳۹۸ هم چون در هر دو جام لیگ و جام حذفی به قهرمانی رسیدند، سوپرجام را از آنِ خود کردند و در سال ۱۳۹۹ با برتری یک گله مقابل تراکتور، به جام قهرمانی بوسه زدند. پرسپولیس اما در سال ۱۴۰۰ مقابل فولاد با نتیجه یک بر صفر شکست خورد تا نوار قهرمانی‌های متوالی آن‌ها پاره شود.

در سال ۱۴۰۱ استقلال با شکست نساجی، اولین قهرمانی خود در سوپرجام را جشن گرفت اما در سال بعدی این مجدداً پرسپولیس بود که به دلیل قهرمانی در هر دو جام لیگ و جام حذفی، برنده سوپرجام معرفی شد تا با پنج قهرمانی همچنان رکورددار این رقابت‌ها باشد.