از ژوتا و کاسمیرو تا بکام؛ چرا ستارگان فوتبال در بازی‌های ویدیویی سرمایه‌گذاری می‌کنند؟

دیوگو ژوتا یکی از مشهورترین چهره‌های مستطیل سبز است که در زمینه بازی‌های ویدیویی، تبحر خاصی خود را دارد. در نوامبر ۲۰۲۱ و در شب پیروزی چهار بر صفر لیورپول مقابل ساوتهمپتون، ژوتا پس از گلزنی خود روی زمین نشست و برای خوشحالی، ادای انجام بازی ویدویی را درآورد. برای ژوتا، بازی‌های ویدیویی چیزی بیش‌تر از وسیله‌ای برای پر کردن اوقات فراغت هستند. او ساعت‌های زیادی را پای بازی‌های ویدیویی می‌گذارد و شاید به همان اندازه که با پاهای خود فوتبال بازی می‌کند، با کنترل‌گر در دست‌های خودش نیز فوتبال بازی کرده باشد. در سال ۲۰۲۰ و وقتی ژوتا بازیکن ولورهمپتون بود، قهرمان مسابقات فیفا بین بازیکنان لیگ برتر شد و در فینال مسابقات، هم‌تیمی آینده خود یعنی ترنت الکساندر آرنولد را شکست داد. در سال ۲۰۲۱ نیز او رده اول بازیکنان فوتبال در بخش آلتیمیت بازی فیفا را در اختیار داشت.

سازمان eSports که مسابقات رسمی بازی‌های کامپیوتری و ویدیویی را سازماندهی می‌کند، در سال ۲۰۲۴ حدود ۴ میلیارد دلار درآمدزایی کرد و طبق پیش‌بینی‌ها، تا سال ۲۰۲۹ این عدد به ۶ میلیارد دلار نیز خواهد رسید که این موضوع، وابستگی زیادی به استفاده از نام بزرگ ستارگان دنیای ورزش، به ویژه فوتبالیست‌ها دارد. فوتبالیست‌ها از دو راه می‌توانند در این سود سهیم باشند؛ یکی از طریق پخش کردن بازی‌های خود در فضای مجازی برای مردمی که مشتاق دیدن بازی کردن آن‌ها هستند و دوم از طریق سرمایه‌گذاری مالی مستقیم در سازمان‌های رسمی بازی‌های ویدیویی‌‌. سازمان‌های eSports، از لحاظ ساختاری شباهت‌های بسیار زیادی به ساختار باشگاه‌های فوتبال دارند و تیم‌ها، در بازی‌های مختلفی شرکت می‌کنند. بازی‌هایی که محبوب‌ترین آن‌ها، EA FC، Call of duty و فورتنایت محسوب می‌شوند. در این بازی‌ها، تورنمنت‌های ویژه بازیکنان آن برگزار می‌شود و تماشاگران زیادی می‌توانند این مسابقات را در پلتفرم‌هایی مانند توییچ تماشا کنند. از زمانی که مخاطبان درگیر این مسابقات شوند، بازیکنان آن نیز می‌توانند از طریق تبلیغات و حمایت‌های مالی کسب درآمد کنند.

یکی از مشهورترین فوتبالیست‌های حاضر در دنیای بازی‌های ویدیویی، اسطوره ۳۶ ساله منچسترسیتی یعنی سرخیو آگوئرو است. او که پیش از راه‌اندازی کانال خود در پلتفرم توییچ به تنهایی و برای خود بازی می‌کرد، حالا تیم مخصوص بازی‌های ویدیویی خودش را دارد و در سال ۲۰۲۰ با پخش زنده ویدیوهای بازی کردن خود، بیش از ۸۰۰ هزار دنبال‌کننده در یک ماه به دست آورد. او در سال ۲۰۲۳ شرکت ویژه خود در بازی‌های ویدیویی با نام KRU eSports را تأسیس کرد و با اضافه کردن لیونل مسی به تیم خود، توانسته به چهار میلیون و ۸۰۰ هزار نفر دنبال‌کننده در پلتفرم توییچ برسد.

البته فعالیت‌های کمپانی آگوئرو تنها محدود به بازی‌های ویدیویی نیست و شرکت او، سال ۲۰۲۵ یک تورنمنت ویژه مسابقات پدل را با حضور ستارگان مشهوری چون رافائل نادال، اندی ماری و رابرت لواندوفسکی برگزار می‌کند. با این حال تمرکز اصلی شرکت او، روی بازی‌های ویدیویی است چرا که این شرکت از طریق ۶۹ تورنمنت مختلف بازی‌های ویدیویی، ۶۹۲ هزار دلار درآمد کسب کرده است.

در حالی که بازیکنانی چون آگوئرو ‌و ژوتا به طور حرفه‌ای در حوزه بازی‌های ویدیویی سرمایه‌گذاری می‌کنند، ستارگان دیگری چون کاسمیرو، داوید دخیا، برونو فرناندز و خوان ماتا برای رشد برند شخصی خود در حوزه بازی‌های ویدیویی سرمایه‌گذاری کرده‌اند. کاسمیرو هافبک برزیلی منچستریونایتد در سال ۲۰۲۰، تیم ویژه خود را برای بازی مشهور کانتر استریک تشکیل داد و تیم او از طریق ۳۹ تورنمنت مختلف، به ۱۱۱ هزار دلار درآمد رسید. سه سال قبل داوید دخیا نیز تیم مخصوص بازی‌های ویدیویی خود در چند بازی مختلف را راه‌اندازی کرد و پس از مدتی هم‌تیمی‌های او یعنی برونو فرناندز و خوان ماتا نیز سرمایه‌گذاری خود را در این تیم آغاز کردند. این تیم، اکنون ۷۵ هزار دنبال‌کننده در سرتاسر جهان دارد و از ۲۷ تورنمنت به ۷۷ هزار دلار درآمد رسیده است.

دیوگو ژوتا نیز که در ابتدا از علاقه بالای او به بازی‌های ویدیویی صحبت شد، تیمی با ۹۰ هزار دنبال‌کننده دارد که در ۲۰ تورنمنت به درآمد ۴۵۰ هزار دلاری رسیده است. همچنین او در صفحه شخصی اینستاگرام خود، بارها خودش را به عنوان یک شخص «گیمر» معرفی کرده و پست‌های زیادی از تیم بازی‌های ویدیویی خود منتشر کرده است.

سرمایه‌گذاری بازیکنان در این حوزه اما فقط مربوط به بحث سرمایه‌گذاری مالی نیست. کشاندن مردم به پلتفرم‌های پخش بازی و کسب درآمد از طریق تبلیغات، یکی دیگر از اهداف حضور بازیکنان مطرح فوتبال در این صنعت محسوب می‌شود. پخش مستقیم بازی‌های کامپیوتری و ویدیویی، کار بسیار آسان و کم‌‌هزینه‌ای محسوب می‌شود اما ساختن یک تیم سازمان‌یافته برای eSports، یک کار با هزینه گزاف است که گاهی اوقات، تنها از ستارگان برگ فوتبال برمی‌آید. تیم‌های سازمان‌یافته و بزرگ بازی‌های ویدیویی، می‌توانند بازیکنانی از بازی‌های مختلف کامپیوتری در ژانرهای مختلف جذب کنند. در کنار پرداخت حقوق بازیکنان این بازی‌ها، معمولاً این تیم‌ها افراد زیادی در پشت صحنه از جمله آشپز، متخصص تغذیه، روانشناس و مربی استخدام می‌کنند. بنابراین ساختن یک تیم قدرتمند و سازمان‌یافته بازی‌های ویدیویی، می‌تواند یک پروسه گران‌قیمت‌ برای صاحبان آن باشد. در کنار این، هزینه‌های مارکتینگ و تبلیغات نیز در این حوزه وجود دارد. دیوید بکام که از سال ۲۰۲۰ با شرکت بازی‌های ویدیویی Guild eSports قرارداد امضا کرده، در طول پنج سال توانسته ۱۵ میلیون یورو درآمد از این طریق کسب کند.

ارزش حضور بکام در این گروه، این شرکت را تبدیل به یکی از مشهورترین نام‌های حوزه بازی‌های ویدیویی کرده است. البته که خود بکام نیز با یکی از معتبرترین شرکت‌های این حوزه قرارداد بسته بود؛ درست مانند ویرجیل فن‌دایک کاپیتان لیورپول که در سال ۲۰۲۲، با شرکت Tundra eSports که رده اول بازی Dota 2 در انگلیس را در اختیار داشت قرارداد امضا کرد. برای این شرکت‌ها، همکاری با نام‌های بزرگ فرصت بیش‌تری را برای تبلیغات و کسب درآمد بیش‌تر و بالا بردن ارزش برند ایجاد می‌کند و از طرفی ستارگان فوتبال نیز درآمد و برند شخصی خود را با این قراردادها بالاتر می‌برند.

به جز بحث تجاری، برای بازیکنان بازنشسته یا کم‌کار فوتبال، حضور در مسابقات ویدیویی می‌تواند باعث سیرابی روحیه رقابتی این بازیکنان با بازی‌های ویدیویی و کامپیوتری باشد؛ مانند کاسمیرو و گابریل ژسوس که گاهی اوقات با پخش ویدیوهایی از خود در حین بازی کانتر استریک، برای خود هوادارانی را در این حوزه ایجاد می‌کنند. همچنین نیمار در یک سال اخیر و پس از مصدومیت شدید خود در لباس الهلال، یکی از فعال‌ترین فوتبالیست‌های حوزه بازی‌های ویدیویی بوده است و در جام جهانی بازی‌های ویدیویی عربستان سعودی نیز حاضر بود‌.

سوال اصلی اما این‌جاست که آیا بازیکنان حرفه‌ای فوتبال، می‌توانند تبدیل به بازیکنان حرفه‌ای و درجه یک بازی‌های کامپیوتری شوند؟ جواب تقریبا منفی است. چرا که این بازی‌ها، توسط میلیون‌ها نفر در سرتاسر جهان بازی می‌شوند و در تیم‌های ویژه بازی‌های ویدیویی، افرادی حضور دارند که از سنین نوجوانی، زیر نظر مربی و در کنار هم‌تیمی‌های خود، ساعت‌های زیادی را به انجام بازی‌های ویدیویی گذرانده‌اند. بنابراین حضور بازیکنان فوتبال در بالاترین سطح این رشته، تقریباً غیرممکن است. با این حال، حضور در حوزه بازی‌های ویدیویی، می‌تواند کمک خوبی به شخصیت رسانه‌ای و تبلیغاتی ستارگان مطرح فوتبال بکند.